پوسیدگی دندان کودکان از اولین دندان شروع می شود و می تواند تا بزرگسالی ادامه یابد و باعث ایجاد مشکلاتی در هنگام غذا خوردن، صحبت کردن، حضور مکان های عمومی و فعالیت های عادی روزانه می شود. پوسیدگی دندان شیری یکی از شایع ترین بیماری های دندانی در کودکان است. سپس سوال بسیاری از والدین این است که علت پوسیدگی دندان در کودکان به خصوص دندان های شیری جلو چیست و درمان پوسیدگی دندان در کودکان به چه صورت است؟ برای پاسخ به این سوالات با ما همراه باشید.
پوسیدگی دندان کودکان چیست؟
شکستن یا از بین رفتن مینای دندان یا سطح خارجی دندان را پوسیدگی دندان می گویند که باعث ایجاد حفره های توخالی در دندان ها می شود. بی توجهی و عدم درمان مناسب باعث می شود این سوراخ ها و پوسیدگی به مرور زمان افزایش یابد. تا جایی که پوسیدگی به عمق دندان نفوذ کرده و به لبه آن می رسد، یعنی. اعصاب، باعث درد و حساسیت شدید دندان می شود. پزشک باید بلافاصله اقدامات لازم را برای رفع پوسیدگی انجام دهد.
علت پوسیدگی دندان در کودکان چیست؟
یکی از مهم ترین عوامل پوسیدگی و آسیب به دندان های کودکان استفاده بیش از حد از مواد قندی و به دنبال آن عدم رعایت بهداشت حفره دهان و دندان ها و باقی مانده مواد غذایی در دندان ها می باشد. زمانی که غذا بین حفره های دندان باقی می ماند، باکتری ها با تجزیه غذا و تولید اسید، مینای دندان را از بین می برند و باعث ایجاد حفره در دندان های شیری کودکان می شوند.
پوسیدگی علاوه بر غذا از دهان والدین به کودکان نیز منتقل می شود. بوسیدن از ناحیه دهان و استفاده از قاشق معمولی و خوردن غذا یا میوه باعث انتقال پوسیدگی دندان و عفونت لثه در کودکان می شود. از دیگر دلایل پوسیدگی دندان های دائمی در کودکان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف برخی داروها و ابتلا به برخی بیماری های خاص
- ژنتیک
- عادات بد غذایی و دهانی مانند نگه داشتن غذا در دهان و نجویدن غذا
- گذاشتن شیشه شیر در دهان شبانه روز و تمیز نکردن دندان ها با گاز استریل مرطوب بعد از شیر خوردن
خدمات دندانپزشکی برای درمان پوسیدگی کودکان
خدمات حرفه ای دندانپزشکی برای درمان پوسیدگی دندان در کودکان ۱ ساله، ۲ ساله، ۳ ساله، ۴ ساله، ۵ ساله، ۶ ساله تا ۷ ساله شامل موارد زیر است:
- تشخیص: دندانپزشک ابتدا با انجام تست های تشخیصی وضعیت دندان های کودک را بررسی می کند. این شامل ارزیابی دقیق پوسیدگی، تعداد دندانهای عفونی و میزان تأثیر پوسیدگی بر روی دندانها و بافتهای اطراف است.
- تصویربرداری: در مواردی که پوسیدگی پیشرفته باشد، می توان از تصویربرداری دهان برای به دست آوردن اطلاعات دقیق تری در مورد وضعیت دندان ها و بافت های اطراف استفاده کرد.
- معاینه و ارزیابی لازم برای تصمیم گیری درمانی: پس از معاینات اولیه، دندانپزشک تصمیم می گیرد که آیا دندان نیاز به پرکردن ساده دارد یا اگر پوسیدگی پیشرفت کرده است، به درمان پیچیده تری مانند کانال ریشه (برداشتن عصب) نیاز دارد.
- آموزش بهداشت دهان و دندان: دندانپزشک آموزش های لازم بهداشت دهان و دندان و مراقبت از دندان را به والدین و کودکان ارائه می دهد. این شامل تکنیک های مسواک زدن، خوردن غذای سالم و غیره است.
- درمان انتخابی: در موارد پیشرفته تر پوسیدگی، دندانپزشک ممکن است از درمان های دیگری مانند برداشتن عصب دندان (پالپوتومی) یا حتی کشیدن دندان استفاده کند.
- مراقبت های بعد از درمان: پس از درمان، دندانپزشک راهنمایی ها و توصیه های لازم را در مورد مراقبت های بعد از درمان برای جلوگیری از عود مجدد پوسیدگی دندان ارائه می دهد.
خدمات دندانپزشکی برای درمان پوسیدگی کودکان
خدمات حرفه ای دندانپزشکی برای درمان پوسیدگی دندان در کودکان ۱ ساله، ۲ ساله، ۳ ساله، ۴ ساله، ۵ ساله، ۶ ساله تا ۷ ساله شامل موارد زیر است:
- تشخیص: دندانپزشک ابتدا با انجام تست های تشخیصی وضعیت دندان های کودک را بررسی می کند. این شامل ارزیابی دقیق پوسیدگی، تعداد دندانهای عفونی و میزان تأثیر پوسیدگی بر روی دندانها و بافتهای اطراف است.
- اشعه ایکس: در مواردی که پوسیدگی پیشرفته باشد، می توان از رادیودانسیتومتری (اشعه ایکس دهان) برای به دست آوردن اطلاعات دقیق تری در مورد وضعیت دندان ها و بافت های اطراف استفاده کرد.
- معاینه و ارزیابی لازم برای تصمیم گیری درمانی: پس از معاینات اولیه، دندانپزشک تصمیم می گیرد که آیا دندان نیاز به پرکردن ساده دارد یا اگر پوسیدگی پیشرفت کرده است، به درمان پیچیده تری مانند کانال ریشه (برداشتن عصب) نیاز دارد.
- آموزش بهداشت دهان و دندان: دندانپزشک آموزش های لازم بهداشت دهان و دندان و مراقبت از دندان را به والدین و کودکان ارائه می دهد. این شامل تکنیک های مسواک زدن، خوردن غذای سالم و غیره است.
- درمان انتخابی: در موارد پیشرفته تر پوسیدگی، دندانپزشک ممکن است از درمان های دیگری مانند برداشتن عصب دندان (پالپوتومی) یا حتی کشیدن دندان استفاده کند.
- مراقبت های بعد از درمان: پس از درمان، دندانپزشک راهنمایی ها و توصیه های لازم را در مورد مراقبت های بعد از درمان برای جلوگیری از عود مجدد پوسیدگی دندان ارائه می دهد.
اهمیت درمان پوسیدگی دندان کودکان
سلامت دندان های شیری برخلاف تصور والدین بسیار مهم است. زیرا با آسیب و از دست دادن دندان های شیری، دندان های دائمی نیز آسیب می بینند و فضای رشد آنها مختل و آشفته می شود. بنابراین میزان پوسیدگی دندان شیری حتی اگر کم باشد باید به سرعت توسط دندانپزشک اطفال درمان شود.
پوسیدگی دندان آسیاب کودکان
دندان های آسیاب (دندان های عقل) که معمولاً در سن بلوغ به پایان می رسند، نقش مهمی در عملکرد مکانیکی غذا خوردن و جویدن دارند. بنابراین حفظ سلامت دندان های آسیاب در کودکان بسیار مهم است. عواملی که منجر به پوسیدگی دندان های آسیاب در کودکان می شوند عبارتند از:
- عدم رعایت بهداشت منظم دهان
- مصرف شیرینی جات و مواد قندی مانند آب نبات، آدامس، نوشیدنی های شیرین و مواد قندی
- عدم دسترسی کامل به دلیل ساختار خاص دندان های آسیاب و قرار گرفتن آنها در دهان
پوسیدگی دندان جلو کودکان
دندان های جلویی نقش مهمی در گفتار، لبخند و ظاهر کلی کودکان دارند. مسواک زدن نامناسب توسط کودکان، نکشیدن نخ دندان، تغذیه نامناسب، خواباندن کودک با شیشه شیر و انتقال باکتری از بزاق والدین به کودک از عوامل اصلی پوسیدگی دندان در کودکان است. پوسیدگی دندان های جلویی در کودکان معمولا با لکه های سفید در امتداد خط لثه بالای دندان های جلویی و گاهی با لکه های قهوه ای روی دندان های جلویی همراه با التهاب و قرمزی لثه شروع می شود.
از آنجایی که شیوع پوسیدگی در دندان های جلویی بیشتر است، توصیه می کنیم در صورت مشاهده اولین علائم آسیب دندان، سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید. زیرا عدم درمان منجر به تقویت و تعمیق پوسیدگی می شود. در نهایت، کودک درد شدید، مشکل در جویدن، شکستگی یا از دست دادن دندان را تجربه خواهد کرد.
عوارض پوسیدگی دندان کودکان
بی توجهی و درمان نشدن این عارضه باعث عفونت و آبسه دندان می شود و ریشه دندان را از بین می برد. در نتیجه باید هزینه بیشتری برای درمان بپردازید یا ممکن است مجبور به کشیدن دندان شوید. شواهد به دست آمده از تحقیقات نشان می دهد که بین بیماری دندان و لثه و اختلال شناختی با بیماری آلزایمر ارتباط وجود دارد. التهاب لثه ناشی از پوسیدگی دندان در کودکان می تواند منجر به عوارضی مانند التهاب مغز، تخریب عصبی و آلزایمر شود.
راه های پیشگیری از پوسیدگی در کودکان
راه های پیشگیری از این عارضه عبارتند از:
- به طور منظم چند بار در روز مسواک بزنید
- به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید
- کودک نباید با شیشه شیر یا پستانک بخوابد
- رژیم غذایی متعادل و پرهیز از غذاهای شیرین و چسبناک یا نشاسته ای
- در طول روز آب بنوشید تا ذرات غذا را بشویید و دهان خود را مرطوب نگه دارید
- اجتناب از قاشق، غذا و نوشیدنی مشترک برای جلوگیری از انتقال باکتری های بزاق دهان
روش های پیشگیری از پوسیدگی دندان دائمی کودکان
اهمیت بهداشت دندان های شیری و بهداشت یکی از مهم ترین عوامل پیشگیری از پوسیدگی دندان های شیری است. استفاده از مسواک های انگشتی برای تمیز کردن دندان ها یا پارچه تمیز و مرطوب برای دندان های کودکان زیر دو سال ضروری است. اما درمان های مهم دیگری نیز وجود دارد که باید توسط دندانپزشک اطفال انجام شود. این درمان ها عبارتند از:
- فیشور سیلانت: این یک نوع روش پوششی است که فضای خالی بین دندان ها را می پوشاند تا از گیر کردن غذا بین دندان ها جلوگیری کند. این درمان باید به صورت دوره ای انجام شود.
- فلورایدتراپی: این روش درمانی برای افزایش استحکام دندان ها و جلوگیری از پوسیدگی دندان های کودک انجام می شود.
استفاده منظم و منظم از مسواک و نخ دندان. - از غذاهای مناسب استفاده کنید: از شیرینی، چیپس و پفک استفاده نکنید، بلکه از سبزیجات، ماست کم چرب و پنیر استفاده کنید.
درمان پوسیدگی دندان کودک
درمان پوسیدگی در کودکان (از ۱ تا ۷ سال) به روش های مختلفی انجام می شود. در این مرحله از رشد، دندان های کودکان هنوز در حال رشد هستند و به ویژه مهم است که مشکلات دندانی آنها به مرور زمان بدتر نشود. درمان های مختلفی که می توانند مورد استفاده قرار گیرند عبارتند از:
- پیشگیری و بهداشت دهان و دندان: از سنین پایین مراقبت صحیح از دهان و دندان بسیار مهم است. مسواک زدن منظم، استفاده از مسواک متناسب با سن کودک و کاهش مصرف شیرینی ها و مواد قندی به پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک می کند.
- یک رژیم غذایی سالم: یک رژیم غذایی مناسب با حداقل مصرف شکر و غذاهای شیرین می تواند به کاهش خطر پوسیدگی دندان کمک کند.
- اجتناب از شیشه شیر در شب: اگر کودک عادت به خوابیدن با شیشه شیر داشته باشد، می تواند باعث پوسیدگی دندان شود. بهتر است نوزاد فقط با آب در شیشه بخوابد.
- قرار ملاقات با دندانپزشک کودکان: بهتر است از سنین پیش دبستانی کودک خود را با دندانپزشک کودکان آشنا کنید.
- رفع مشکلات درمانی: در صورت بروز پوسیدگی، دندانپزشک ممکن است اقداماتی مانند پر کردن دندان با مواد خاص یا حتی در موارد شدیدتر کشیدن دندان را انجام دهد.
- دندان های دائمی: با رشد دندان های دائمی، اهمیت بهداشت و مراقبت از آنها بیشتر می شود. رعایت نظافت منظم، داشتن رژیم غذایی سالم و مراجعه منظم به دندانپزشک ضروری است.
در نهایت توجه به بهداشت دهان و دندان کودکان پیش دبستانی و مراجعه به دندانپزشک باعث ترمیم و نگهداری دندان های آنها می شود.
روش های ذکر شده در بالا نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگی در کودکان دارد. اما وقتی کودک دندان درد می کند به این معنی است که پوسیدگی به عمق دندان نفوذ کرده و باعث آسیب به عصب دندان شده است. در این شرایط دندانپزشک اطفال پوسیدگی را برمی دارد و دندان را ترمیم می کند. در برخی موارد که پوسیدگی به عصب دندان رسیده است، پالپوتومی یا پالپکتومی نیز انجام می شود.
نکته نهایی در مورد پوسیدگی دندان کودکان | متخصص پوسیدگی دندان کودکان در شهریار
در نهایت باید بدانید که پوسیدگی دندان در کودکان بسیار شایع است اما قابل پیشگیری و درمان است. برای کاهش اثرات آن باید علائم پوسیدگی دندان در کودکان را بشناسید و علت پوسیدگی دندان در کودکان را بررسی کنید. بنابراین از خود درمانی خودداری کنید و برای درمان پوسیدگی در کودکان به خصوص در درمان پوسیدگی دندان های جلویی حتما باید به دندانپزشک اطفال مراجعه کنید. کلینیک بیمارستان نور شهریار با کادری متخصص و مجرب امکان مشاوره آنلاین و حضوری را برای شما فراهم کرده است.
مقالات پیشنهادی:
کشیدن دندان شیری کودکان در چه شرایطی لازم است؟
ارتودنسی پیشگیری در کودکان چیست و چه مزایایی دارد؟