پروتز دندان برای افراد در هر سنی توصیه می شود. زیبایی دهان و دندان عامل مهمی برای عزت نفس افراد است. با این حال، گاهی اوقات ممکن است یک دندان به دلایل مختلف از بین برود و پزشک کاشت دندان یا استفاده از پروتز متحرک دندان را برای زیبایی دهان توصیه می کند.
به طور کلی مشکلات و ناهنجاری های دندان و دهان از جمله مواردی است که برای همه افراد پیش می آید. ممکن است علت متفاوت باشد و در سنین مختلف به دلیل رعایت نکردن نکات بهداشتی، تصادفات، شکستن اجسام سخت با دندان و … دندان دچار پوسیدگی، پوسیدگی و در نهایت شکستگی شود.
البته این مشکلات در گذشته سخت و دردناک بود و مردم در شرایط سخت و به سختی از شر دندان درد و سایر مشکلات خلاص می شدند. اما امروزه فناوری های پیشرفته در زمینه دندانپزشکی باعث شده است تا از روش های جدیدی برای پرکردن فضای دندان های کشیده شده و اصلاح طرح لبخند استفاده شود. یکی از رایج ترین و ارزان ترین روش های جایگزینی دندان های از دست رفته، پروتز دندان است. در این مقاله می خواهیم ببینیم پروتز دندان چیست و چه انواعی دارد.
پروتز دندان چیست و چه کاربردی دارد؟
یکی از وظایف پروتز دندان جایگزینی دندان های از دست رفته و جلوگیری از عواقب منفی از دست دادن دندان است. به طور کلی پروتزهای دندان وظیفه بازگرداندن زیبایی و سلامت دهان و دندان ها و اصلاح طرح لبخند را بر عهده دارد.
از دیگر کارکردهای آن اصلاح عیوب دهان مانند از دست دادن دندان یا بخشی از آن یا از بین رفتن بافت های دهان مانند فک و کام است. روش اتصال پروتزهای دندانی متفاوت است. پروتز های دندانی معمولاً توسط خود دندان ها، ایمپلنت های دندانی یا با ساکشن یا عضلات دهان در جای خود ثابت می شوند.
انواع پروتز دندان کدامند؟
انواع پروتزهای دندانی به دو نوع پروتز ثابت و متحرک تقسیم می شوند. نمونه هایی از پروتزهای ثابت عبارتند از تاج دندان و بریج دندانT این پروتزها به دندان ها متصل می شوند. به همین دلیل به آنها عنوان ثابتی داده شده است. نمونه ای از پروتز متحرک می تواند دندان مصنوعی باشد که به آن دندان مصنوعی نیز می گویند.
پروتزهای ثابت و پروتزهای متحرک به روش های مختلفی ساخته می شوند. برای تثبیت دندان مصنوعی در جای خود از موادی مانند چسب و پیچ استفاده می شود.
پروتز ثابت
پروتز ثابت پروتزی است که به دندان یا ایمپلنت متصل می شود. نحوه اتصال این نوع پروتزها می تواند با چسب یا پیچ مخصوص باشد. فقط دندانپزشک می تواند این پروتز را از دهان خارج کند. پروتز ثابت می تواند از مواد مختلفی ساخته شود.
- پروتز ثابت مبتنی بر ایمپلنت: یک به تمام دندان های یک فک را می توان با استفاده از پروتز جایگزین کرد.
- پروتز ثابت بر اساس دندان: شامل دو دندان مصنوعی، تاج و بریج است.
پروتز متحرک
پروتز متحرک همان طور که از نامش پیداست، پروتزی است که به راحتی می توان آن را در دهان قرار داد یا از دهان خارج کرد. اگر تمام دندان های بیمار کشیده شده باشد، می توان از پروتز کامل متحرک استفاده کرد. یکی از معایب استفاده از این نوع پروتزها مشکل روحی و روانی است که باعث می شود فرد با پوشیدن آنها احساس پیری کند. در ابتدای درمان، ممکن است استفاده از مسواک ناراحت کننده باشد، اما با گذشت زمان این احساس از بین می رود.
- پروتز کامل
- پروتز پارشیل یا ناکامل
هنگام استفاده از این پروتزها، به دلیل تخریب و فرسایش مداوم تیغه استخوان فک، در صورتی که بیمار تمام دندان های خود را از دست نداده باشد، باید هر ۱ یا ۲ سال یک بار بررسی شود و هر ۵ تا ۷ سال یکبار تعویض شود. نیاز به جایگزینی چندین دندان از دست رفته (یا دندان مصنوعی) است. این نوع پروتز بر روی یک صفحه فلزی پوشیده شده با یک لایه پلاستیکی همرنگ لثه ساخته می شود. پروتزهای جزئی توسط گیره ها یا نگهدارنده های مخفی به دندان ها متصل می شوند. لازم به ذکر است که قبل از معرفی ایمپلنت های دندانی، بازسازی سیستم جونده بر روی استفاده از دندان مصنوعی متمرکز بود، اما امروزه به دلیل مزایای بی شمار ایمپلنت، از این نوع پروتزهای دندانی کمتر استفاده می شود.
پروتز دندان چگونه ساخته می شود؟
فرآیند ساخت و آماده سازی دندان های مصنوعی می تواند چندین هفته طول بکشد و ممکن است لازم باشد چندین جلسه به دندانپزشک یا متخصص پروتز خود مراجعه کنید. بر این اساس فرآیند تهیه این دستگاه های دندانپزشکی در چند مرحله خواهد بود:
- اولین قدم ارزیابی فک بالا و پایین است. دندانپزشک موقعیت فک ها، هماهنگی و فاصله بین آنها را اندازه گیری می کند و نوعی قالب گیری انجام می شود.
- پروتزهای مصنوعی از قالبی که از لثه ها و فک های شما گرفته شده و با استفاده از مواد خاصی مانند موم و چکش خواری مانند پلاستیک ساخته می شوند.
- پروتزها آماده قرار دادن و مونتاژ هستند.
- تنظیمات لازم برای راحتی و آسایش بهتر به علاوه انجام خواهد شد.
آشنایی با انواع پروتزهای متحرک دندان و کاربرد آنها
در این قسمت شما را با انواع پروتزهای متحرک آشنا می کنیم:
پروتز کامل یا دنچر کامل متحرک
این کیس برای تعویض دندان در مواردی است که بیمار تمام دندان های خود را از دست داده باشد. عموم مردم آن را با نام «دندان دست» یا «دندان مصنوعی» می شناسند.
پروتز پارسیل یا دنچر پارسیل متحرک
این مورد زمانی استفاده می شود که فرد مقداری از دندان های خود را از دست داده باشد و تعدادی از آن ها را داشته باشد. اغلب زمانی انجام می شود که تعداد دندان های از دست رفته بیش از ۳-۴ دندان با هم باشد و به دلایلی درمان های ثابتی (عدم تحمل بیمار، هزینه بالا، استخوان نامناسب برای ایمپلنت و …) قابل انجام نباشد.
البته گاهی اوقات در مواردی که تعداد دندان های از دست رفته کم باشد می توان از این روش درمانی استفاده کرد که البته امروزه با در دسترس بودن ایمپلنت های دندانی، استفاده از این روش درمانی کاهش یافته است.
آشنایی با انواع پروتزهای دندان ثابت و کاربرد آنها
در این قسمت شما را با پروتز ثابت آشنا می کنیم.
روکش دندانی یا کراون
این درمان برای مواردی است که بخش زیادی از ساختار تاج دندان از بین رفته است و تاج دندان با ترمیم های معمول قابل ترمیم نیست. بنابراین مطمئن شوید که خود دندان (ریشه ای که می توان آن را نجات داد) باید برای روکش باقی بماند. عیب این روش درمانی این است که از آنجایی که در درمان تاج دندان باید بافت باقیمانده تاج دندان کوتاه شود، در این مرحله مجبور به از بین رفتن قسمتی از تاج دندان می شود.
بریج دندان
در مواردی که تخریب دندان به حدی است که نمی توان آن را حفظ کرد، نمی توان روی آن روکش گذاشت. بنابراین این دندان برداشته می شود و در این حالت روکشی روی دندان های جانبی دو طرف قرار می گیرد (دندان های بنیادی) و تاج دندان از دست رفته در وسط به تاج دندان های فونداسیون جانبی دو طرف متصل می شود. بدیهی است که در این صورت دندان های مجاور و پایه باید کوتاه شوند و گاهی به دلیل حساسیت به گرما و سرما این دندان ها نیاز به درمان ریشه (کشیدن عصب) دارند که آسیب به دندان های مجاور از معایب درمان می باشد. روی پل دندانی
اینله و آنله سرامیک
زمانی که مقدار زیادی از تاج دندان از بین برود و دندان را نتوان با ترمیم های معمولی نگه داشت یا این ترمیم ها دوام زیادی نخواهند داشت و همچنین درمان تاج (به دلیل شکستگی و از بین رفتن همان مقدار) بافت کمی باقی می ماند.
تفاوت این روشها با کراون دندانی در این است که بر خلاف روکشها، اینلهها و آنلهها کل دندان را نمیپوشانند، بلکه فقط قسمتهای از دست رفته را جایگزین میکنند و در نتیجه نیازی به برش و برداشتن کامل دندان نیست بقایای سالمی ندارند.
بریج با پایه ایمپلنت
دقیقا مشابه بریج دندان است با این تفاوت که پایه ها دندان طبیعی نیستند بلکه ایمپلنت هستند. در این صورت به طور طبیعی هیچ آسیبی و ساییدن دندان های شیری بیمار وجود نخواهد داشت. در مواردی که بخواهیم بیش از یک دندان را با کمک ایمپلنت جایگزین کنیم استفاده می شود.
اوردنچر یا دنچر کامل متکی به ایمپلنت
این مدل پروتز برای زمانی است که فرد تمام دندان های خود را از دست داده باشد. در واقع اوردنچر یک پروتز کامل است که روی چندین پایه ایمپلنت پیچ و ثابت می شود. طبیعتا این حالت برخلاف پروتزهای متحرک قابلیت بیرون آمدن را ندارد و در مقایسه با پروتزهای متحرک چسبندگی و پایداری بسیار بهتری دارد که استفاده از آن را در این حالت برای فرد بسیار راحت می کند.
لمینت دندان
ماهیت و هدف این درمان با سایر روش های قبلی کمی متفاوت است و برخلاف موارد ذکر شده، جایگزین بخشی یا تمام دندان از دست رفته نیست. بلکه این درمان بیشتر از گروه عمل های زیبایی است. لمینت دندان در واقع یک پوسته نازک از سرامیک است که فقط سطح خارجی دندان ها (معمولا فقط دندان های جلویی) را می پوشاند و برای اصلاح تغییر رنگ، تنظیمات کوچک در شکل دندان ها یا بی نظمی های جزئی دندان استفاده می شود. بی نظمی های شدید را نباید با لمینت درمان کرد، بلکه نیاز به درمان ارتودنسی دارد.
در لمینیت بیسیک دندان ها بسیار کوتاه و فقط در سطح خارجی دندان (نه تماما) بریده می شوند که میزان این برش کمتر از یک میلی متر بوده و در حدی نیست که به دندان آسیب برساند. ساییدن بیش از حد و تخریب بافت دندان تنها با درمان غیر اصولی اتفاق می افتد.
مزایای استفاده از پروتزهای دندانی
با انجام انواع پروتزهای دندانی از مزایای ذکر شده در زیر بهره مند خواهید شد:
- بهبود ظاهر دندان ها و افزایش عزت نفس
- بهبود توانایی جویدن دندان ها و استفاده از رژیم غذایی سالم
- حمایت از سلامت و استحکام استخوان فک
- حفظ استحکام دندان های باقی مانده
- محافظت از دهان و دندان در برابر بیماری های لثه
نحوه مراقبت از انواع پروتزهای دندانی
پروتزها از هر نوعی که باشند نیاز به یک سری مراقبت های ویژه برای حفظ دوام و سلامت خود دارند. در اینجا برخی از مهم ترین مراقبت های اساسی پس از دندان مصنوعی آورده شده است:
- نکات بهداشت دهان و دندان را فراموش نکنید.
- هنگام برداشتن پروتزهای متحرک از دهان، آنها را در محیطی مرطوب قرار دهید.
- روزی یکبار پروتزهای متحرک را با مواد شوینده مناسب بشویید.
- نخ دندان و مسواک زدن را فراموش نکنید.
- استفاده از دهانشویه را فراموش نکنید. استفاده از دهانشویه های آنتی باکتریال خطر عفونت و پوسیدگی دندان را کاهش می دهد.
- حداقل هر ۶ ماه یک بار برای معاینه به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید و وضعیت دندان های خود را بررسی کنید.
- مصرف شکر و شیرینی جات را به حداقل برسانید.
- یک رژیم غذایی سالم سرشار از میوه ها و سبزیجات را در برنامه خود بگنجانید.
- تا حد امکان از خوردن غذاهای سفت و چسبناک مانند آب نبات و … خودداری کنید.
- به محض ظاهر شدن علائمی مانند بوی بد دهان، دندان درد، طعم فلزی در دهان و … که نشانه پوسیدگی دندان است، به دندانپزشک مراجعه کنید.
- اگر عادت های مضر و اشتباهی مانند دندان قروچه، جویدن مداد، باز کردن درب بطری با دندان و غیره دارید، آن ها را ترک کنید.
هزینه پروتز دندان چقدر است؟
برای اطلاع از هزینه پروتز دندان باید به صورت حضوری به مطب دندانپزشکی نور شهریار مراجعه کنید. زیرا هر کدام از پروتزها برای هدف خاصی انتخاب می شوند و روش اجرای آنها کاملا متفاوت است. همچنین مواد انتخابی در ساخت پروتز و تعرفه دندانپزشکی بر قیمت نهایی تاثیر می گذارد. همانطور که گفتیم پروتزهای دندانی به دو صورت ثابت و متحرک قابل اجرا هستند و مدل های ثابت به صورت تک و بریج (چند عنصری) ارائه می شوند.
نکته نهایی در مورد پروتز دندان چیست|متخصص پروتز دندان در شهریار|عکس پروتز دندان
پروتز دندان یکی از روش های موثر و کارآمد برای پوشاندن دندان های آسیب دیده و تغییر رنگ، اصلاح فاصله بین دندان ها، اصلاح طرح لبخند و … می باشد. به همین دلیل در سال های اخیر تعداد متقاضیان این دسته از خدمات زیبایی دندان افزایش چشمگیری داشته است و در بسیاری از مراکز تخصصی دندانپزشکی شهریار شاهد استفاده از انواع پروتزهای دندانی هستیم. با توجه به وضعیت دندان ها و همچنین وضعیت لثه و فک می توانید از مدل های مختلف دندان مصنوعی برای بهبود طرح لبخند خود استفاده کنید و با یک دست دندان های زیبایی داشته باشید.
پروتز متحرک دندان چیست و نحوه استفاده از آن به چه صورت است؟