پروتز متحرک نوعی از دندان مصنوعی است که فرد می تواند به راحتی آن را بگذارد یا خارج کند. اگر فردی تمام دندان های خود را از دست داده باشد، می تواند از پروتز متحرک کامل استفاده کند یا یک دندان را اصلاح کند. مشکل اصلی پروتز کامل ایجاد احساس کهولت سن در بیمار و ایجاد حس ناخوشایند در ابتدای استفاده است که با گذشت زمان برطرف می شود.
پروتز به تدریج باعث تخریب و فرسایش صفحه استخوان فک می شود، بنابراین لازم است هر ۱ تا ۲ سال یک بار پروتز بررسی و هر ۵ تا ۷ سال یکبار تعویض شود. اگر فردی برخی از دندان های خود را از دست داده باشد، می تواند از انواع دیگر پروتزهای متحرک استفاده کند. قبل از رواج پروتزهای دندانی، استفاده از دندان مصنوعی به عنوان روشی موثر برای بازسازی سیستم جویدن بسیار رایج بود و امروزه نیز طرفداران خود را دارد.
پروتز متحرک چیست؟
از جمله چالش های پیش روی بشر امروزی، درمان دندان های عفونی، آسیب دیده یا کشیده شده است. این مشکلات علاوه بر ایجاد مشکل در خوردن و آشامیدن، باعث بروز مشکل در ظاهر و زیبایی دهان و دندان می شود. این امر منجر به کاهش عزت نفس افراد می شود. پروتز دندان یکی از راه هایی است که می تواند در رفع این مشکلات موثر باشد. پروتز به هر جسمی گفته می شود که به طور مصنوعی ساخته شده و جایگزین قسمتی از بدن که از دست رفته باشد. در زمینه جایگزینی دندان های از دست رفته از سه نوع پروتز استفاده می کنیم که شامل پروتز متحرک، پروتز ثابت و ایمپلنت می شود.
مهم است که در چه شرایطی دندان ها از بین رفته اند، بنابراین همیشه نمی توان از پروتز ثابت برای شخص استفاده کرد. در این صورت است که باید از پروتزهای متحرک استفاده شود. از این پروتزها می توان برای بخشی از کل دندان ها نیز استفاده کرد. این پروتزها را می توان حرکت داد و حتی از دهان خارج کرد. نام این نوع پروتز به این موضوع اشاره دارد که امکان جابجایی و برداشتن و قرار دادن دندان وجود دارد. در واقع می توان پروتز متحرک را از دهان خارج کرد. نمونه بارز آن دندان های معمولی یا مصنوعی است که اغلب در افراد مسن استفاده می شود.
پروتز متحرک شامل چه قسمت هایی است؟
این پروتز شامل قسمت های زیر می باشد :
- پروتز پارسیل
این پروتز متشکل از چندین دندان جایگزین متصل به یک پایه پلاستیکی رنگ لثه است که با براکت های فلزی به یک دندان مصنوعی فلزی که به دندان های طبیعی شما متصل می شود متصل می شوند که می تواند برای تناسب بهتر پروتز پارسیل با دندان های طبیعی باید فاسی باشد. در چند هفته اول، پروتز پارسیل جدید شما ممکن است حجیم و ناراحت کننده به نظر برسد، اما دهان به آن عادت کرده و آن را می پذیرد. گذاشتن و برداشتن پروتز به تمرین نیاز دارد، اما اگر دستورالعمل ها را رعایت کنید، به راحتی جا می شود.
هرگز پروتز را گاز نگیرید و آن را در جای خود فشار ندهید، این کار باعث انحراف یا شکستن پروتز در ناحیه خاصی می شود و احتمالاً باعث ایجاد زخم در آن ناحیه می شود. دندانپزشک پروتز شما را تنظیم می کند تا سازگاری را برای شما آسان تر کند. معمولاً قبل از خواب آن را از دهان خارج کرده و دوباره صبح از آن استفاده کنید. بهتر است غذا را با تکه های کوچکتر و نرمتر شروع کنید و با دو طرف دهان بجوید تا فشار یکسانی به پروتز وارد شود. اگر در تلفظ برخی کلمات و صحبت کردن مشکل دارید، بهتر است با صدای بلند تمرین کنید تا به زمان بندی عادت کنید.
- پروتز کامل (دندان مصنوعی )
پروتزهای کامل بسته به زمان لازم برای قرار دادن آنها در دهان به ۲ نوع معمولی و فوری تقسیم می شوند. گچ گیری فک و انجام تزریقات لازم. یک پروتز کامل طبیعی پس از بهبود بافت ها ساخته می شود که حداقل ۶ تا ۸ هفته طول می کشد.
مزایای استفاده از پروتز متحرک دندان
استفاده از دندان مصنوعی متحرک دارای مزایایی از جمله عدم نیاز به تراش دندان های جانبی، عدم نیاز به جراحی و همچنین مقرون به صرفه بودن آن نسبت به سایر روش های درمانی می باشد و استفاده از آن موارد زیر را در پی خواهد داشت.
- بهبود ظاهر و اعتماد به نفس
- بهبود عملکرد جویدن و صحبت کردن
- مقرون به صرفه بودن در مقایسه با برخی از روش های جایگزین
نحوه مراقبت از دندان مصنوعی متحرک
پروتزهای متحرک راه حلی ایده آل برای جایگزینی دندان های از دست رفته و بازگرداندن لبخند و اعتماد به نفس شما هستند. اما مانند هر دستگاه دیگری، برای افزایش عمر مفید و اطمینان از عملکرد مطلوب، نیاز به مراقبت و نگهداری مناسب دارد. در این بخش به طور مفصل درباره نحوه مراقبت از پروتز متحرک صحبت می کنیم.مهمترین بخش مراقبت از پروتز متحرک، تمیز کردن روزانه آن است.
برای این کار پروتز را از دهان خارج کرده و با برس نرم و محلول مخصوص تمیز کردن پروتز تمام سطوح آن را با دقت بشویید.
از استفاده از خمیر دندان و برس های سخت خودداری کنید، زیرا می توانند به سطح دندان مصنوعی آسیب برسانند.
پس از شستشو، پروتز را با آب ولرم شستشو دهید.
شستن بدن بعد از غذا خوردن:
- پس از هر وعده غذایی، ذرات غذا می توانند زیر دندان مصنوعی جمع شوند و باعث بوی بد دهان و عفونت شوند.
- به همین دلیل لازم است پس از هر وعده غذایی، پروتز با آب ولرم شسته شود.
جلوگیری از خشکی:
- هنگامی که از پروتز استفاده نمی شود، آن را در محلول نگهداری مخصوص قرار دهید.
- محلول نگهداری از خشک شدن پروتز و تغییر شکل آن جلوگیری می کند.
- هرگز پروتز را در آب داغ یا الکل قرار ندهید.
مراقبت از لثه:
- سلامت لثه برای حفظ تناسب دندان مصنوعی در دهان ضروری است.
- برای جلوگیری از بیماری لثه به طور مرتب مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
- برای معاینه لثه و بررسی وضعیت دندان مصنوعی به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید.
نکات مهم در استفاده از پروتزهای متحرک:
- از قرار دادن پروتز در معرض گرمای شدید خودداری کنید.
- هنگام خواب، پروتز را از دهان خارج کنید.
- از خم شدن یا شکستن پروتز خودداری کنید.
- در صورت مشاهده هرگونه ترک یا شکستگی در دندان مصنوعی به دندانپزشک مراجعه کنید.
- با رعایت نکات فوق می توانید از پروتز متحرک خود برای مدت طولانی تری استفاده کنید.
چگونگی انجام پروتز متحرک
برای قرار دادن پروتز متحرک دندان باید در نظر داشت که از لحظه معاینه تا قرار دادن این پروتزها در دهان چندین هفته می گذرد. برای بررسی وضعیت دهان و دندان، معاینات متعددی برای وضعیت دندان ها و لثه ها انجام می شود که در طی آن پزشک متخصص به مراجعه کننده توضیح می دهد که مراقبت قبل و بعد از آن چیست و چگونه انجام می شود. مراحل قرار دادن پروتز متحرک دندان به شرح زیر است:
- ابتدا باید معاینه اولیه انجام شود و وضعیت فک بالا و پایین بررسی شود. موقعیت فک ها و نحوه قرارگیری آنها در کنار یکدیگر، فاصله فک ها از جمله مواردی است که مورد بررسی قرار می گیرد.
- پس از اتمام بررسی ها، مرحله قالب گیری آغاز می شود. برای قالب گیری از مواد خاصی استفاده می شود که از موم ساخته شده اند و قابلیت انعطاف پذیری و پلاستیکی را دارند.
- پروتزها به طور کامل یا جزئی بنا به نیاز ساخته می شوند و آماده قرار دادن و مونتاژ می باشند.
- پس از قرار دادن دندان، تنظیماتی برای راحتی فرد در ویزیت بعدی انجام می شود.
هزینه پروتز دندان متحرک چقدر است؟
اینکه چه نوع پروتز متحرکی برای شما استفاده می شود و وضعیت دهان و دندان شما در هزینه نهایی تاثیر دارد. موقعیت کلینیک، توانایی های متخصص، کیفیت مواد به کار رفته در ساخت قالب و پروتز و … نیز از دیگر مواردی است که باعث می شود نتوانیم قیمت واحد و مشخصی برای پروتزهای دندان ارائه کنیم. اما در ویزیت اولیه و پس از معاینات، متخصص هزینه ها را به مشتری اطلاع می دهد.
به همین دلیل بهتر است برای اطلاع از هزینه های دقیق، به دندانپزشک خود اجازه ویزیت بدهید. بعد، تصمیم بگیرید که دندان شما به چه نوع پروتز نیاز دارد. پس از انتخاب پروتز می توانید مستقیماً از پزشک در مورد هزینه پروتز متحرک سوال کنید.
انتخاب پروتز متحرک دندان به تجویز پزشک بستگی دارد. پزشک با توجه به تعداد دندان های از دست رفته و وضعیت دندان ها تصمیم می گیرد که کدام نوع پروتز برای شما مناسب است. این پروتزها کیفیت بالایی دارند و اگر به خوبی از آن ها مراقبت کنید ماندگاری بیشتری خواهند داشت.